Gelişen teknoloji ile beraber arama motorlarının hayatımızdaki rolü gitgide artıyor. İster mobil ister masaüstü cihaz kullananlar olsun mutlaka günde 1 kez kullandığı arama motorları, kullanıcıların vazgeçilmez araçlarından. 2022 yılı itibariyle dünyada 1 milyardan fazla web sitesi, 4 milyardan fazla internet kullanıcısı bulunmakta. Hal böyle olunca interneti düzenleyen, kullanıcılara yardımcı olan arama motorlarına ihtiyaç günden güne artıyor. Arama motorlarının temel faydası, zamandan tasarruf ve günlük hayata yaptığı kolaylaştırıcı etkisidir.
Günümüzde arama motorları, “sıralama motoru” olarak görev yapmaktadır…
Arama motoru nedir?
Arama motoru; merak edilen ve araştırılmak istenen bilgiye ulaşmayı sağlayan mekanizmalara verilen addır. Günlük hayatımızda arama motorları, web tabanlı yayın yapan, istenilen bilgileri bulan ve sıralayan sitelere verilen addır.
Arama motoru tarihçesi
ilk arama motoru 1990 yılında Alan Amtage tarafından kurulan “archie” isimli bir arama motoru oldu. Uzun yıllar boyunca arama motoru pazarına yeni oyuncular çıkmadı ya da çıkan yeni arama motorlarının teknolojik altyapısı yetersizdi. Ta ki, 1998 yılında Google kurulana kadar… Google’ın arama motoru pazarına getirdiği yenilikler internetin de büyümesini sağladı. İnternetin büyümesi de doğal olarak Google’ın büyümesine etki etti.
Arama motorları nasıl çalışır?
Arama motorları temel olarak tarama, dizine ekleme ve kullanıcıya listeleme olarak çalışır. Arama motoru örümcekleri (botlar) internet sitelerini ve bu sitelerdeki bağlantılar yardımıyla diğer siteleri tararlar. Bu içerikleri daha sonra kendi indekslerine alıp yorumlarlar ve listelemeye uygun hale getirirler. Arama motoru algoritmaları ise bu içerikleri değerlendirir ve kullanıcının arama yaptığı anahtar kelime karşılığında sonuç sayfasında sıralarlar.
İlk arama motorlarının teknolojisi o kadar basitti ki, bilgisayarımızda yaptığımız dosya arama işlemi kadar basit bir algoritmaya sahiplerdi.
Arama motorlarının gelişme çağında siteler arası hiyerarşi, sitelerin birbirine verdiği backlinkler ile değerlendirilirdi.
En popüler arama motorları hangileri?
İnternet üzerinden bilgilere hızlıca erişebilmemiz için geliştirilen çok sayıda arama motoru bulunmaktadır. Arama motorlarını popülaritesine göre sıralayacak olursak;
Dünyanın en çok kullanılan, en popüler ve hatta internet ile özdeşleşmiş olan arama motorudur. 1998 yılında Sergey Brin ve Larry Page tarafından kurulmuştur fakat arama motoru olarak hizmet vermesi 1999 yılına denk gelmektedir. Arama algoritması en güçlü arama motorudur. Google’ın arama motoru hizmeti haricinde kullanıcılarına sunmuş olduğu çok sayıda servis bulunmaktadır. Google, 2022 yılı itibariyle arama motoru pazarının %70’ine sahiptir.
Baidu
Çin’de en çok kullanılan arama motorudur. Baidu, Çin nüfusunun büyüklüğünü de göz önüne aldığımızda dünyanın en çok tercih edilen 2. arama motoru ünvanını elinde bulundurmaktadır. Baidu, arama motoru hizmetinin yanı sıra, haritalar, ansiklopedi, depolama gibi hizmetleri bulunmaktadır.
Bing
Microsoft tarafından geliştirilen Bing, Google teknolojisine yaklaşan arama motorlarından birisidir. Özellikle Amerika’da kullanılmasına rağmen, arama motoru pazarında çok düşük bir paya sahiptir. Bing’in en öne çıkan özelliklerinden bir tanesi; arama sonuçlarında reklamlara yer vermemesidir.
Yandex
Yandex ülkemizde de çok sevilen arama motorlarından birisidir. Rusya kökenli bir arama motoru olan Yandex’in tıpkı Google gibi kullanıcılara ücretli ve ücretsiz olarak sunduğu hizmetleri bulunmaktadır. Yandex, başta Rusya olmak üzere eski Sovyet ülkeleri tarafından yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Yandex’in arama motoru haricinde Yandex Çeviri, Yandex Haritalar gibi servisleri kullanıcılar tarafından sıkça kullanılmaktadır. İnternet dünyasını yakından takip edilen kişiler tarafından Google’ın en büyük rakibi olarak görülmektedir. Yandex kuruluş tarihi (1996) itibariyle arama motoru pazarında Google’dan daha eskidir.
Yahoo
Yahoo da arama motoru pazarına Google’dan önce girenlerden. Arama algoritma teknolojisi olarak Google’dan geride kaldığı için pazar payı da çok düşüktür. Yahoo’nun özellikle Amerika’da kemik bir kullanıcı kitlesi bulunmaktadır. Yahoo’nun arama motoru hizmetinin yanı sıra verdiği e-posta gibi hizmetleri de yine internetin ilklerindendir. Yahoo’yu internetin ilk portallarından birisi olarak değerlendirebiliriz.
Tüm bunların yanında Facebook’un site içi araması, Youtube’un video arama hizmeti de arama motorlarına birer örnektir.
